خطای 404 چیست؟ بررسی دلایل و روشهای رفع آن
- تاریخ بروزرسانی : 1404/04/07
احتمالاً تاکنون هنگام مرور یک وب‌سایت با پیامی مانند “Page Not Found” یا “404 Error” مواجه شده‌اید. این پیام نشان‌دهنده خطای 404 است؛ یکی از رایج‌ترین خطاهای سمت کاربر که می‌تواند تأثیر منفی بر تجربه بازدیدکننده و رتبه سئو سایت داشته باشد. اگر می‌خواهید بدانید خطای 404 چیست و روشهای رفع ارور 404 در انواع سایتها – به‌ویژه سایت‌های وردپرسی – چگونه است، این مقاله به‌طور کامل به بررسی دلایل بروز این خطا و راهکارهای کاربردی برای رفع آن می‌پردازد. با ما همراه باشید تا سایت خود را از این خطای آزاردهنده پاک‌سازی کنید.
فهرست مطالب
❓ خطای 404 چیست؟
خطای 404 یکی از رایج‌ترین کدهای وضعیت HTTP است که نشان میدهد مرورگر کاربر نتوانسته صفحه‌ی مورد نظر را روی سرور پیدا کند. این خطا معمولاً با پیام‌هایی مثل “404 Not Found” یا “Page Not Found” نمایش داده میشود و به این معنی است که آدرس URL وارد شده معتبر نیست یا صفحه‌ای با آن آدرس در سایت وجود ندارد.
در واقع، زمانی که کاربر روی یک لینک کلیک می‌کند یا مستقیماً آدرسی را وارد می‌کند که از بین رفته، حذف شده یا اشتباه تایپ شده، سرور وب برای او ارور 404 برمی‌گرداند. این موضوع ممکن است در هر نوع سایتی اتفاق بیفتد؛ چه سایت‌های وردپرسی، چه سایت‌هایی که با کدنویسی اختصاصی ساخته شده‌اند.
❗ دلایل نمایش خطای 404 در سایتها
اکنون که دانستیم خطای 404 چیست، بهتر است با مهم‌ترین دلایل بروز این ارور در سایت‌های وردپرسی و غیرووردپرسی آشنا شویم. شناخت این دلایل، اولین قدم در مسیر روشهای رفع ارور 404 است و کمک می‌کند این مشکل را به‌صورت اصولی و سریع برطرف کنیم.
- حذف یا جابه‌جایی صفحه بدون ریدایرکت
یکی از اصلی‌ترین دلایل خطای 404 این است که یک صفحه از سایت حذف شده یا به آدرس جدیدی منتقل شده ولی برای آن، ریدایرکت (تغییر مسیر) انجام نشده است. وقتی کاربران یا موتورهای جستجو به آدرس قدیمی مراجعه می‌کنند، با ارور 404 مواجه می‌شوند.
- تغییر پیوند یکتا (Permalink) در وردپرس
در سایت‌های وردپرسی، اگر تنظیمات پیوند یکتا تغییر کند، آدرس صفحات هم تغییر می‌کند. اگر این تغییر بدون ریدایرکت انجام شود، لینکهای قبلی دیگر در دسترس نخواهند بود و باعث ایجاد خطای 404 در وردپرس میشود.
- اشتباه تایپی در لینک‌ها
یکی از ساده‌ترین اما رایج‌ترین دلایل خطای 404، وارد کردن نادرست آدرس صفحات در منوها، مقالات، یا تبلیغات است. این موضوع می‌تواند هم توسط مدیر سایت رخ دهد و هم توسط کاربران.
- حذف یا غیرفعال شدن افزونه یا قالب در وردپرس
در برخی موارد، یک افزونه یا قالب در سایت وردپرسی شما صفحاتی ایجاد می‌کند. اگر این افزونه حذف یا غیرفعال شود، آدرس‌های مربوط به آن نیز از بین می‌روند و ارور 404 ایجاد میشود.
- مشکل در فایل .htaccess
در سایت‌های وردپرسی، فایل .htaccess نقش مهمی در مدیریت آدرس‌دهی ایفا می‌کند. اگر این فایل خراب یا نادرست تنظیم شده باشد، ممکن است باعث ایجاد ارور 404 برای تمام صفحات سایت شود.
- وجود لینکهای قدیمی در نتایج گوگل
گاهی اوقات گوگل هنوز صفحات حذف‌شده‌ی سایت را ایندکس کرده است. وقتی کاربر روی یکی از آن لینک‌ها در نتایج جستجو کلیک می‌کند، با صفحه 404 مواجه میشود.
- انتقال سایت به دامنه یا مسیر جدید
اگر سایت به دامنه جدید منتقل شده یا ساختار URL آن تغییر کرده باشد ولی تنظیمات به‌درستی اعمال نشده باشد، خطای 404 در سایت رخ میدهد.
- عدم بروزرسانی نقشه سایت (XML Sitemap)
اگر بعد از حذف یا تغییر آدرس صفحات، نقشه سایت به‌روزرسانی نشه، موتورهای جستجو ممکنه همچنان سعی کنن به صفحات قدیمی دسترسی پیدا کنن که باعث ارور 404 می‌شه.
- کش مرورگر یا کش سایت
گاهی کاربران به نسخه کش‌شده از یک صفحه دسترسی پیدا می‌کنن که دیگه وجود نداره یا آدرسش تغییر کرده. در نتیجه با خطای 404 مواجه می‌شن.
- لینکهای خراب در فایل robots.txt یا نقشه سایت
اگر در فایل robots.txt یا نقشه سایت (sitemap.xml) لینک‌هایی به صفحات حذف‌شده وجود داشته باشه، ممکنه خزنده‌های گوگل به اون صفحات مراجعه کنن و ارور 404 دریافت کنن.
- لینک‌سازی داخلی نادرست یا ناقص
زمانی که یک صفحه یا مقاله جدید منتشر می‌کنیم و به اشتباه به URL نامعتبر یا ناقص لینک می‌دیم، باعث ایجاد لینکهای شکسته (Broken Links) و در نتیجه ارور 404 می‌شه.
برای یادگیری لینک سازی درست مقاله آموزش لینک سازی داخلی: راهنمای کامل برای بهبود سئو سایت با لینکهای هوشمند را ببینید.
- تغییر زبان یا ساختار URL در سایت‌های چند زبانه
در سایت‌هایی که با WPML یا Polylang چندزبانه شدن، اگر یک زبان حذف یا آدرس‌ها به‌درستی تنظیم نشن، ممکنه نسخه‌هایی از صفحات در دسترس نباشن و خطای 404 ظاهر بشه.
- بارگذاری ناقص هنگام طراحی یا انتقال سایت
اگر در زمان طراحی اولیه سایت یا انتقال آن به هاست جدید، فایل‌ها یا صفحات به‌صورت کامل آپلود نشدن، بازدید از اون‌ها منجر به 404 می‌شه.
🔎 چگونه علت خطای 404 را در سایت شناسایی کنیم؟
اگر می‌خواهید بدانید خطای 404 چیست و روشهای رفع ارور 404 را به‌درستی اجرا کنید، اولین و مهم‌ترین قدم، شناسایی علت دقیق بروز این خطا در سایت‌تان است. تشخیص صحیح، به شما کمک می‌کند سریع‌تر مشکل را حل کنید، تجربه کاربری را بهبود ببخشید و از کاهش رتبه در گوگل جلوگیری نمایید.
در این بخش، ابزارها و روشهای تخصصی برای بررسی و تشخیص خطای 404 را معرفی می‌کنیم؛ چه سایت شما با وردپرس طراحی شده باشد و چه با سیستم‌های دیگر.
✅ 1. استفاده از Google Search Console (برای تمام سایتها)
یکی از دقیق‌ترین ابزارهای رایگان گوگل برای بررسی وضعیت صفحات سایت است.
مراحل:
- وارد سرچ کنسول شوید.
- از منوی سمت چپ، وارد بخش Pages یا «Coverage» شوید.
- در لیست خطاها، دسته‌ای با عنوان Not Found (404) را مشاهده می‌کنید.
- روی هر URL کلیک کنید تا جزئیات ببینید: چه صفحه‌ای از بین رفته، از چه زمانی، و آیا هنوز توسط گوگل بررسی میشود یا نه.
🟢 این ابزار برای همه انواع سایتها قابل استفاده است.
✅ 2. بررسی لاگ سرور (Server Logs) – مخصوص سایت‌های کدنویسی شده یا پیشرفته‌تر
در سرور یا هاست شما، فایل‌هایی به‌نام Access Logs وجود دارند که تمام درخواست‌های کاربران و ربات‌ها به صفحات سایت را ثبت می‌کنند.
با بررسی این فایل‌ها می‌توانید بفهمید:
- چه صفحه‌ای درخواست شده؟
- چه کدی برگشته؟ (مثلاً 404)
- چه زمانی درخواست انجام شده؟
- IP و مرورگر کاربر چه بوده؟
🛠 این روش فنی‌تر است و برای سایت‌های غیرووردپرسی یا سازمانی کاربرد زیادی دارد.
✅ 3. استفاده از افزونه‌های وردپرس (برای سایت‌های وردپرسی)
اگر از وردپرس استفاده می‌کنید، افزونههایی وجود دارند که خطاهای 404 را ثبت و تحلیل می‌کنند:
📌 افزونه Redirection
- امکان ثبت خودکار صفحات 404
- مشاهده لیست خطاها همراه با زمان، آدرس، منبع ارجاع‌دهنده (Referrer)
- امکان ریدایرکت مستقیم همان صفحه از داخل افزونه
📌 افزونه Broken Link Checker
- شناسایی لینکهای شکسته داخلی و خارجی
- هشدار درباره صفحات ناموجود یا اشتباهات تایپی در لینکدهی
✅ 4. بررسی دستی صفحات پر بازدید
اگر احساس می‌کنید کاربران از صفحه خاصی با ارور 404 مواجه می‌شوند:
- از طریق Google Analytics یا پلاگین‌های آماری مثل MonsterInsights صفحات پر ترافیک را بررسی کنید.
- URL صفحه را به‌صورت دستی چک کنید و از صحت آن مطمئن شوید.
✅ 5. استفاده از ابزارهای آنلاین بررسی لینکهای شکسته
ابزارهایی مانند:
با وارد کردن دامنه سایت، تمام صفحات را بررسی کرده و لینک‌هایی که به خطای 404 ختم می‌شوند را به شما نشان می‌دهند.
📌 جمع‌بندی:
اگر بخواهیم بدانیم علت خطای 404 چیست و روشهای رفع ارور 404 چگونه است، باید ابتدا مسیر خطا را دقیق بررسی کنیم. با ابزارهایی مانند سرچ کنسول، افزونه‌های وردپرسی و ابزارهای بررسی لینک شکسته می‌توان به‌راحتی منبع مشکل را پیدا کرد و سپس برای رفع آن اقدام کرد.
✅ روشهای رفع ارور 404 | راهکارهای کاربردی برای سایت‌های وردپرسی و دیگر سایتها
همان‌طور که در بخش‌های قبلی گفتیم، حالا که می‌دانیم خطای 404 چیست و چرا ایجاد میشود، نوبت آن است که با روشهای رفع ارور 404 آشنا شویم. این راهکارها به شما کمک می‌کنند تا تجربه کاربری سایت خود را بهبود دهید، از کاهش رتبه در نتایج گوگل جلوگیری کنید و ساختار سایت‌تان را حرفه‌ای نگه دارید.
در ادامه، این روش‌ها را به تفکیک برای سایت‌های وردپرسی و سایت‌های دیگر بررسی می‌کنیم.
🟢 ۱. ریدایرکت صفحات حذف‌شده به آدرس جدید (Redirect 301)
اگر صفحه‌ای از سایت شما حذف شده یا به آدرس جدید منتقل شده است، بهترین و اصولی‌ترین کار این است که آدرس قدیمی را به صفحه جدید هدایت کنید.
در وردپرس:
- استفاده از افزونه Redirection
- ایجاد ریدایرکت از آدرس قدیمی به جدید در کمتر از یک دقیقه
در سایت‌های غیرووردپرسی:
- استفاده از کدهای 301 در فایل
.htaccess(برای سرورهای Apache)
Redirect 301 /old-page https://example.com/new-page
مزیت این روش: هم کاربران به مقصد درست هدایت می‌شوند، هم ارزش سئو از دست نمی‌رود.
🟢 ۲. اصلاح لینکهای شکسته در سایت (لینک‌سازی داخلی)
لینکهای داخلی یا خارجی که به صفحاتی هدایت می‌شوند که دیگر وجود ندارند، باعث بروز خطای 404 می‌شوند.
در وردپرس:
- نصب افزونه Broken Link Checker
- بررسی لینکهای شکسته و اصلاح آنها
ابزارهای عمومی:
🟢 ۳. بازسازی فایل .htaccess (مخصوص وردپرس)
گاهی تغییراتی در فایل .htaccess باعث میشود صفحات به درستی لود نشوند و ارور 404 بدهند.
راه‌حل:
- به تنظیمات پیوند یکتا در وردپرس بروید.
- بدون ایجاد تغییر، روی دکمه «ذخیره تغییرات» کلیک کنید تا فایل
.htaccessبازسازی شود.
🟢 ۴. اصلاح تنظیمات پیوند یکتا (Permalinks)
اگر پس از تغییر پیوند یکتا در وردپرس، لینک صفحات شکسته شود، باید تنظیمات را اصلاح کنید.
راه‌حل:
- در پیشخوان وردپرس > تنظیمات > پیوندهای یکتا
- ساختار درست (مثلاً نام نوشته) را انتخاب کنید
- ذخیره تغییرات
🟢 ۵. حذف صفحات 404 از گوگل (از طریق Search Console)
اگر گوگل هنوز صفحات حذف‌شده را در نتایج جستجو نشان میدهد، باید آنها را به‌صورت دستی از ایندکس خارج کنید.
مراحل:
- ورود به Google Search Console
- انتخاب گزینه Removals
- وارد کردن آدرس صفحه 404
- ارسال درخواست برای حذف
🟢 ۶. طراحی صفحه 404 سفارشی و کاربرپسند
حتی اگر خطای 404 اجتناب‌ناپذیر باشد، باید صفحه‌ای بسازید که کاربر را به ادامه بازدید ترغیب کند.
ویژگی‌های یک صفحه 404 خوب:
- پیام دوستانه و واضح
- دکمه بازگشت به صفحه اصلی
- پیشنهاد لینکهای مفید (مقالات جدید، دسته‌بندی‌ها و… )
- فرم جستجو
در وردپرس می‌توانید با المنتور یا قالب سایت خود، یک صفحه 404 اختصاصی طراحی کنید.
🟢 ۷. استفاده از ابزارهای آماری و تحلیل رفتار کاربران
برای شناسایی اینکه کدام صفحات بیشترین خطای 404 دارند، ابزارهای زیر به شما کمک می‌کنند:
- Google Analytics (بخش Behavior > Site Content > All Pages)
- Hotjar برای مشاهده رفتار کاربران
- Microsoft Clarity برای ضبط سشن‌ها و بررسی مسیر کلیک‌ها
🟢 ۸. پاک‌سازی کش سایت و مرورگر
گاهی مرورگر یا افزونه کش، نسخه‌ای از صفحات قدیمی را نگه می‌دارد که منجر به ارور 404 میشود.
راه‌حل:
- پاک‌سازی کش مرورگر
- پاک‌سازی کش از طریق افزونههایی مثل LiteSpeed Cache یا WP Rocket در وردپرس
🧠 نکته حرفه‌ای سئو:
در زمان رفع خطای 404، توجه به لینکهای ایندکس‌شده و ساختار URL بسیار مهم است. هر ریدایرکت باید به صفحه‌ای مرتبط انجام شود تا هم ارزش سئو حفظ شود و هم تجربه کاربری.
✅ نتیجه‌گیری
در این مقاله به‌طور کامل بررسی کردیم که خطای 404 چیست، چرا به‌وجود می‌آید و چه تأثیری بر تجربه کاربر و سئو سایت دارد. همچنین با مهم‌ترین دلایل بروز ارور 404 و راهکارهای اصولی برای رفع خطای 404 در وردپرس و سایر سایتها آشنا شدیم. حالا می‌دانید که با استفاده از ابزارهایی مانند Google Search Console، افزونه‌های وردپرسی، اصلاح لینک‌ها و ریدایرکت صفحات، می‌توانید به‌راحتی این مشکل را برطرف کنید.
اگر می‌خواهید سایت شما همیشه در مسیر رشد باقی بماند و جایگاهش در نتایج گوگل حفظ شود، بهتر است به‌صورت دوره‌ای صفحات سایت را بررسی کرده و از بروز خطاهای 404 جلوگیری نمایید. با اجرای این روشهای رفع ارور 404، نه‌تنها سئو سایت‌تان تقویت میشود، بلکه کاربران نیز تجربه‌ای بهتر و حرفه‌ای‌تر از سایت شما خواهند داشت.
❓ سوالات متداول درباره خطای 404 و روشهای رفع آن
خطای 404 چیست و چرا در سایتها نمایش داده میشود؟
خطای 404 زمانی رخ میدهد که آدرس وارد شده توسط کاربر در سایت وجود نداشته باشد یا حذف شده باشد. این خطا به معنی “صفحه پیدا نشد” است و معمولاً به دلیل حذف محتوا، تغییر آدرس بدون ریدایرکت یا اشتباه در لینکدهی اتفاق میافتد.
آیا خطای 404 روی سئو سایت تاثیر دارد؟
بله، اگر تعداد صفحات 404 زیاد باشد و توسط رباتهای گوگل شناسایی شوند، ممکن است اعتبار دامنه و جایگاه صفحات دیگر سایت شما تحت تأثیر قرار گیرد. رفع اصولی این ارورها یکی از فاکتورهای بهبود سئو تکنیکال است
بهترین روش برای رفع ارور 404 در وردپرس چیست؟
استفاده از افزونههایی مانند Redirection یا Rank Math برای ریدایرکت صفحات، اصلاح لینکهای داخلی شکسته و بازسازی فایل .htaccess از روشهای رایج و مؤثر در وردپرس برای حل این مشکل هستند.
چطور می‌توانم خطاهای 404 را در گوگل سرچ کنسول ببینم؟
کافی است وارد Google Search Console شوید، به بخش Pages یا Coverage بروید و صفحات دارای وضعیت 404 (Not Found) را مشاهده و بررسی کنید. این ابزار به شما نشان میدهد چه URLهایی دچار خطا شده‌اند.
طراحی صفحه 404 سفارشی چه فایدهای دارد؟
داشتن یک صفحه 404 اختصاصی باعث میشود کاربران به جای ترک سایت، به صفحات دیگر هدایت شوند. این کار تجربه کاربری را افزایش داده و نرخ پرش (Bounce Rate) را کاهش میدهد که به نفع سئو شماست.
آیا باید همه ارورهای 404 را ریدایرکت کنیم؟
خیر، فقط صفحاتی که قبلاً در سایت بودهاند و اکنون آدرسشان تغییر کرده یا هنوز مرتبط هستند باید ریدایرکت شوند. صفحات بیارزش یا قدیمی بهتر است در همان وضعیت 404 باقی بمانند تا گوگل آنها را حذف کند.